U kunt behalve direct in de vreemde valuta (forex) markt investeren, maar ook posities in vreemde valuta innemen via instrumenten zoals exchange traded funds (EFT) of termijncontracten (futures). De voors en tegens van deze instrumenten hebben we al besproken in eerdere artikelen. Maar hiermee is het arsenaal aan wapens om de valutamarkten te lijf te gaan nog niet uitgeput, integendeel.
Er zijn namelijk ook een serie afgeleide producten (derivaten) die het mogelijk maken met geringe inleg grote posities in te nemen, zoals:
- opties
- turbo’s en sprinters (en verschillende vormen hiervan)
- certificates for difference (CFD’s)
Meer info: forex & valuta handelen en afgeleide producten
Valuta opties
Opties zijn producten waarvan de waarde is afgeleid van een ander financieel product, de onderliggende waarde. De onderliggende waarde bij valuta opties is een valutakoers, dat wil zeggen, de hoeveelheid valuta benodigd om een eenheid van een andere valuta aan te schaffen. Valutahandel is namelijk altijd relatief, dat wil zeggen, er zijn altijd twee valuta’s mee gemoeid, u koopt een valuta en ‘betaalt’ met een andere.
Een optiecontract geeft u het recht, maar niet de verplichting om de onderliggende waarde tegen een van te voren afgesproken prijs op of voor een bepaalde datum te kopen of te verkopen. Mocht de optie op de expiratiedag nog waarde hebben (‘in the money’ zijn) dan moet u ze overigens wel verkopen, òf uitoefenen, anders bent u uw geld kwijt. Maar de meeste opties lopen waardeloos af.
Anders wordt het als u opties ‘schrijft,’ dat wil zeggen opties verkoopt die u niet in bezit had. Voor de goede orde, het verkopen van opties die u wel bezit heet het ‘sluiten’ van opties. De optieschrijver heeft, in tegenstelling tot de optiebezitter, namelijk wel koop- of leveringsverplichtingen.
Dit kan een enorme verplichting inhouden, vandaar dat het betrachten van enige voorzichtigheid gewenst is. Als de onderliggende waarde ver boven de geschreven waarde uitstijgt (als u call opties schrijft), of er ver onder (als u put opties schrijft) dan kunnen de gevolgen heel vervelend worden als u moet leveren en de betreffende onderliggende waarde.
We lichten dit toe aan de hand van een voorbeeld, eerst enige begrippen ter referentie:
- Call optie: een contract waarbij de koper het recht heeft op of voor de expiratiedatum een onderliggende waarde af te nemen tegen een van tevoren afgesproken prijs (de uitoefen prijs of strike price)
- Put optie: een contract waarbij de koper het recht heeft op of voor de expiratiedatum een onderliggende waarde te verkopen tegen een van tevoren afgesproken prijs en hoeveelheid
- Uitoefenprijs (strike price): de prijs in het optiecontract waartegen de optiekoper het recht heeft op of voor het verloop van de expiratiedatum het optiecontract uit te oefenen, dat wil zeggen, de hoeveelheid onderliggende waarde af te nemen tegen de van te voren afgesproken prijs
- In the money: optiecontracten waarbij de koers van de onderliggende
- waarde boven (call opties) of onder (put opties) de strike price bevindt
- Out of the money: optiecontacten waarbij de koers van de onderliggende waarde onder (call opties) of boven (put opties) de strike price bevindt
- Een optie uitoefenen: de optiebezitter verplicht de tegenpartij tot levering van de onderliggende waarde tegen de van te voren afgesproken optiecontract condities (strike price en hoeveelheid onderliggende waarde)
- Intrinsieke waarde: dit is de waarde van het op dit moment uitoefenen van een optiecontract en is het verschil tussen de onderliggende waarde en de strike price, met dien verstande dat de intrinsieke waarde nooit negatief kan worden
- Optiepremie: de prijs van een optie in de optiemarkt
- Tijdswaarde: het verschil tussen de optiepremie en de strike price
- Opties schrijven: het verkopen van optiecontracten welke men niet in bezit heeft
- Opties sluiten: het verkopen van optiecontracten welke men bezit
Terug naar het opties schrijven. Stel, de volgende situatie:
- Op tijdstip 1 heeft u opties op de euro geschreven (dat wil zeggen EUR/USD), de koers is 1,15 en uw strike price, is 1,20. U wilt rustig de optie premie kunnen verdienen en u verwacht niet dat de euro boven de 1,20 dollar uit gaat komen voordat het optiecontract afloopt.
- Echter, op tijdstip 2, de expiratie van de optie, is de euro doorgestegen naar 1,35 dollar.
Heel vervelend voor u, want u dient nu euro’s te leveren aan een tegenpartij (een koper van deze opties) voor de afgesproken contractprijs van 1,20, terwijl de koers op dit moment al 1,30 is. Per euro verliest u dus tien dollarcent, minus de premie op de verkochte optie. Er zijn nu twee mogelijkheden:
- U had opties naakt geschreven: U bezat de euro’s niet en moet deze gedwongen kopen op 1,30
- U had opties gedekt geschreven: U bezat de euro’s wel en moet deze nu leveren.
U ziet dat vooral het naakt schrijven van opties tot ongelukken kan leiden, in het algemeen raden we u dat dan ook af. De mogelijke winst van een dergelijke strategie is beperkt tot de optiepremie die u ontvangt bij verkoop van de optie, maar het verlies kan enorm in de papieren gaan lopen en is in principe ongelimiteerd.
Gedekt opties schrijven is een heel nuttige strategie om uw portfolio van extra inkomsten te voorzien. U collecteert steeds de optiepremie in de hoop dat de strike price niet wordt bereikt en de tijdswaarde uit de opties loopt. Het vervelendst wat u kan overkomen is dat de koers van de onderliggende waarde ver uitstijgt boven de strike price.
In dat geval moet u leveren en mist u een grote winst op uw onderliggende waarde. Maar optieschrijvers hebben vaak wel winst omdat ze de strike price boven de huidige koers van de onderliggende waarde kiezen, zelfs bij gedwongen levering verdienen zij aan de strike price plus de optiepremie.
Opties zijn met name handig om extra inkomsten te genereren omdat de tijdswaarde langzaam uit de optiepremies loopt, dit werkt in het voordeel van de optieschrijver als de koers van de onderliggende waarde niet teveel stijgt. Als u opties koopt keert de leegloop aan tijdswaarde juist tegen u als de koers van de onderliggende waarde niet teveel stijgt. Voor speculatievere doeleinden zijn er hierom geschiktere instrumenten die dit tijdswaarde verlies niet kennen, zoals turbo’s en sprinters.
